Khủng hoảng nước ngọt toàn cầu nghiêm trọng hơn cả băng tan

Một nghiên cứu gây chấn động vừa được công bố bởi Đại học Bang Arizona (Mỹ) cho thấy thế giới đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nước ngọt nghiêm trọng chưa từng có trong lịch sử hiện đại.

Nguồn nước ngọt đang bị suy giảm nghiêm trọng.

Dựa trên dữ liệu quan sát từ vệ tinh trong suốt hơn 20 năm qua, các nhà khoa học đã đưa ra lời cảnh báo mạnh mẽ: sự suy giảm nước ngầm toàn cầu đang diễn ra ở quy mô và tốc độ còn nghiêm trọng hơn cả tác động của băng tan do biến đổi khí hậu.

Nước ngầm - nguồn tài nguyên quý giá nằm sâu dưới lòng đất chiếm tới 30% tổng lượng nước ngọt có thể khai thác được của hành tinh.

Khác với sông, hồ có thể dễ dàng quan sát và đo lường, nước ngầm ẩn mình trong các tầng đá, tầng đất thấm nước, khó tiếp cận và dễ bị lãng quên. Tuy nhiên, chính sự “vô hình” này lại khiến nó trở thành nạn nhân âm thầm của việc khai thác thiếu kiểm soát trong hàng thập kỷ qua.

Theo nghiên cứu của nhóm chuyên gia Mỹ, dựa trên dữ liệu từ hệ thống vệ tinh GRACE và GRACE-FO của NASA, 44% các tầng chứa nước ngầm trên thế giới đang cạn kiệt với tốc độ đáng báo động, đặc biệt là tại các vùng có mật độ dân cư cao và hoạt động nông nghiệp mạnh như: miền tây Hoa Kỳ, Trung Quốc, Ấn Độ, Trung Đông, Bắc Phi…

Điều khiến công trình nghiên cứu này trở nên đáng lo ngại chính là kết luận: suy giảm nước ngầm đang gây ra mức độ mất cân bằng tài nguyên và sinh thái còn lớn hơn cả việc tan băng ở hai cực.

Một phát hiện gây sốc là 68% lượng nước bị mất đến từ nước ngầm và riêng tổn thất này đóng góp nhiều hơn vào việc làm dâng mực nước biển so với toàn bộ băng tan ở Greenland và Nam Cực cộng lại.

GS. Scott Jasechko - một trong những tác giả chính của báo cáo - nhận định: “Khi nước ngầm bị rút đi nhanh hơn tốc độ tái tạo tự nhiên, chúng ta không chỉ đối mặt với thiếu nước cho sinh hoạt và sản xuất, mà còn phá vỡ cấu trúc địa chất, gây lún đất, mất rừng, sa mạc hóa và cả bất ổn xã hội”.

Trên thực tế, nhiều thành phố lớn như Jakarta, Mexico City, Bắc Kinh… đã và đang lún dần do khai thác nước ngầm quá mức; đồng thời nó cũng gây ra những hệ lụy khác.

Đó là an ninh lương thực bị đe dọa bởi gần 70% lượng nước ngầm được sử dụng cho nông nghiệp.

Sự khan hiếm nước đang trở thành nguyên nhân sâu xa của làn sóng di cư, đặc biệt tại châu Phi và Trung Đông...

Các chuyên gia khẳng định, nếu không có hành động kịp thời, nước ngầm vốn được xem là “kho dự trữ chiến lược” cho tương lai sẽ trở thành một “kho rỗng”.

Một số khuyến nghị cấp thiết được các nhà khoa học đưa ra: Giảm khai thác nước ngầm tràn lan thông qua luật pháp nghiêm ngặt và chính sách sử dụng nước bền vững.

Tăng cường tái sử dụng nước thải đã xử lý cho nông nghiệp và công nghiệp.

Đầu tư vào công nghệ tiết kiệm nước và mô hình nông nghiệp thông minh, ít phụ thuộc vào nguồn nước ngầm…

Báo cáo của Liên hợp quốc năm 2023 dự báo đến năm 2050, hơn 5 tỷ người sẽ sống trong các khu vực thiếu nước nghiêm trọng nếu không có thay đổi đột phá.

(Nguồn: baodanang.vn)

Link gốc: https://baodanang.vn/khung-hoang-nuoc-ngot-toan-cau-nghiem-trong-hon-ca-bang-tan-3298136.html